οδός Σιμμίου, Ρόδος φωτογραφία: Έλενα Νικολακοπούλου
ένα χρόνο μετά την περσινή μας συμμετοχή
στο paros' poetry & translation symposium στην Αθήνα,
κι εν όψει του φετινού paros' poetry & translation symposium στην Τήνο,
η στιγμή φάνηκε σωστή για την κοινοποίηση μιας μετάφρασης
που ήρθε και μας βρήκε (πέρυσι) μάλλον τυχαία:
φίλος κλασικιστής μάς παρέδωσε αυθορμήτως
ένα ποίημα του Σιμμίου του Ροδίου (II – Πτέρυγες)
from The Greek Bucolic Poets, J.N.Edmonds, Harvard
και με τη βοήθεια της αγγλικής της μετάφρασης, ζευγαροπλεκτά, στα σημεία όπου οι δωρικοί τύποι του πρωτοτύπου μάς ξένιζαν,
from The Greek Bucolic Poets, J.N.Edmonds, Harvard
προσπαθήσαμε να καταλήξουμε σε μια νεοελληνική εκδοχή…
[Το ποίημα του Σιμ(μ)ία του Ρόδιου, οι Πτέρυγες [Έρωτος],
δια-σώζεται μαζί με άλλα έντεκα επιγράμματα
στην Παλατινή Ανθολογία.
Για το πρωτότυπο κείμενο (II. Πτέρυγες),
καθώς και για την αγγλική μτφρ. (II. The Wings),
βλ.: J.M. Edmonds, The Greek Bucolic Poets,
Harvard: The Loeb Classical Library, 1919, σ. 492,
καθώς & για περισσ. πληρ. βλ.: Pierre Waltz, Anthologie Grecque,
Paris: Les Belles Lettres, 1960, κατάλογοι ποιητών τόμων ΙΙΙ, V, ΧΙΙ.]
ΙΙ. Τα φτερά
Αντίκρυσε τον άρχοντα της βαθύστερνης Γης, αυτόν που ανέτρεψε το Γιο του Άκμονα, και μη φοβηθείς
που τόσο μικρός άνθρωπος, μπορεί φορτωμένος να είναι με ολόπυκνη γενειάδα.
Γιατί εγώ γεννήθηκα, όταν κυβερνούσε η Ανάγκη, κι όλα τα όντα,
όλα όσα κινούνταν μεσ’ απ’ τον Αιθέρα και το Χάος,
βρίσκονταν μακριά χάριν της ολέθριας
γνώσης της.
Ούτε γιος
γοργόπτερος, της Κύπριδας και του Άρη,
λέω πως είμαι, ούτε κυβέρνησα δια της βίας
αλλά δια της πράας πειθούς. Κι όλα το ίδιο, σε μένα
υποκλίθηκαν, γη, βαθειά θάλασσα κι ουρανός ορειχάλκινος,
και το πανάρχαιο σκήπτρο [τους], οικειοποιήθηκα, και μ’ έκαναν
σε θεούς ανάμεσα, κριτή.
Σι(μ)μίας ο Ρόδιος
~ μτφρ. Έλενα Νικολακοπούλου & κατίμ
Αντίστοιχη ήταν κι η μεταμορφωτική πορεία
της εκδοχής του ποιήματος σε καλλίγραμμα:
καλλιγράφημα Πτέρυγες Έρωτος, Σιμμίου
από το ιστορικό χειρόγραφο του τεχνοπαιγνίου,
στη νεοελληνική εκδοχή του
καλλίγραμμα Φτερών: Kristel Pent
καλλίγραμμα Φτερών: Kristel Pent
Τεχνοπαίγνια
«Ιδιότυπο ποιητικό είδος που καλλιεργήθηκε στα πρώιμα αλεξανδρινά χρόνια, αποτελούν τα τεχνοπαίγνια [the pattern-poems], ποιήματα προορισμένα, όταν καταγραφούν, να παίρνουν το σχήμα ενός αντικειμένου. Εκτός από τη Σύριγγα του Θεόκριτου, μας σώζονται ο Πέλεκυς, οι Πτέρυγες και το Ὠιόν («Αβγό») του Σιμμία από τη Ρόδο, και ο Βωμός του Δωσιάδα. Με την πολύπλοκη μετρική τους και με το αινιγματικό, σχεδόν ακατάληπτο για μας, περιεχόμενό τους, τα τεχνοπαίγνια αποτελούν οριακά δείγματα της λόγιας, εξεζητημένης και επιδεικτικής αλεξανδρινής ποίησης, που πια στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι φανερό ότι δεν απευθυνόταν σε ακροατές αλλά μόνο σε επαρκείς αναγνώστες». http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/history/grammatologia/page_064.html
βλ. ακόμη: «Τεχνο-παίγνιον: το, παίγνιον ή παιδιά τέχνης, μάλιστα δε τρόπος του αποδεικνύειν την περί την στιχοποιίαν ικανότητα, επιγραφή ποιήματος τινος του Αυσονίου», στο: Liddell & Scott, Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης, 4ος τόμος, μτφρ. Ανέστη Κωνσταντινίδου, Αθήνα: Γεωργάκα, 1906, σ. 327.
Κάνε Like στο:
Μου αρέσει! Φόρτωση...
